Consider the conversation
1)किसने यह गंदगी मचायी (kisane yah gaMdagI machAyI )
किसिने तो ( kisine to )
तुम यह कैसे करोगे ( tum yah kaise karoge )
कैसे तो, लेकीन करूंगा (kaise to, lekIn karUMgA )
When we are not sure about the thing we say किसिने तो, कैसे तो, कोई भी , कहीं भी etc.
In Marathi also such words are present.
In words like किसिने तो, कैसे तो we prefixed तो to words like किसिने,कैसे etc. For such phrases in Marathi, we append तरी(tarI).
In words like कोई भी , कहीं भी we prefixed भी to words like कोई, कहीं etc. For such phrases in Marathi, we append ही(hI).
Below table lists such words. While adding these prefixes there is little change in the main word.
कौन (kaun) | कोण (koN) | कोई तो (koI to) | कोणीतरी (koNItarI) | कोई भी (koI bhI) | कोणीही (koNIhI) |
कब (kab) | कधी (kadhI) | कभी तो (kabhI to) | कधीतरी (kadhItarI) | कभी भी (kabhI bhI) | कधीही (kadhIhI) |
कब (kab) | केव्हा (kevhA) | कभी तो (kabhI to) | केव्हातरी (kevhAtarI) | कभी भी (kabhI bhI) | केव्हाही |
कहां (kahAM) | कुठे (kuThe) | कहीं तो (kahIM to) | कुठेतरी (kuThetarI) | कहीं भी (kahIM bhI) | कुठेही (kuThehI) |
क्या (kyA) | काय (kAy) | कुछ तो (kuCh to) | काहीतरी (kAhItarI) | कुछ भी (kuCh bhI) | काहीही (kAhIhI) |
कितने (kitane) | किती (kitI) | कितने तो (kitane to) | कितीतरी (kitItarI) | कितने भी (kitane bhI) | कितीही (kitIhI) |
कैसा (kaisA) | कसा (kasA) | किसी तरह तो (kisI tarah to) | कसातरी (kasAtarI) | कैसा भी (kaisA bhI) | कसाही (kasAhI) |
कौनसा (kaunasA) | कुठला (kuThalA) | कौनसा तो (kaunasa to) | कुठलातरी (kuThalAtarI) | कौनसा भी (kaunasA bhI) | कुठलाही (kuThalAhI) |
कौनसा (kaunasA) | कोणता (koNatA) | कौनसा तो (kaunasa to) | कोणतातरी (koNatAtarI) | कौनसा भी (kaunasA bhI) | कोणता |
To use a preposition with these words, the preposition is appended to the main word and then तरी(tarI) or ही(hI) is used. Same as in Hindi.
e.g.
कोई तो (koI to) -> कोणीतरी (koNItarI)
किसीको तो (kisIko to)-> कोणाला तरी (koNAlA tarI)
कौनसा तो (kaunasa to)-> कुठलातरी (kuThalAtarI)
कौनसे बक्से में ( kaunase bakse meM )
कुठल्या खोक्यात (kuThalyA khokyAt
कोई तो बक्से में (koI to bakse meM )
कुठल्या तरी खोक्यात (kuThalyA tarI khokyAt )
Full sentence examples:
किसी को तो बुलाओ (kisI ko to bulAo)
कोणाला तरी बोलव (koNAlA tarI bolav)
किसी को भी बुलाओ (kisI ko bhI bulAo)
कोणालाही बोलव (koNAlAhI bolav)
मै किसी तरह तो वहा पहूंचा (mai kisI tarah to vahA pahUMchA )
मी तिकडे कसातरी पोचलो (mI tikaDe kasAtarI pochalo)
मै वहा कैसे भी पहुंच जाऊंगा (mai vahA kaise bhI pahuMch jAUMgA)
मी तिकडे कसाही पोचेन (mI tikaDe kasAhI pochen )
वह सुबहसे कहीं तो गया है (vah subahase kahIM to gayA hai)
तो सकाळपासून कुठेतरी गेला आहे (to sakALapAsUn kuThetarI gelA Ahe)
वह कहीं भी जानेको राजी नही है (vah kahIM bhI jAneko rAjI nahI hai )
तो कुठेही जायला तयार नाही (to kuThehI jAyalA tayAr nAhI )
Another usage तरी(tarI)
1) In Marathi when तरी(tarI) is used as separate word it means “फिर भी” (phir bhI)/ “जब की” (jab kI). Example will make it clear.
मैने उसे कहा था, फिर भी उसने ये खाया ( maine use kahA thA, phir bhI usane ye khAyA)
मी त्याला सांगितले तरी त्याने हे खाल्ले (mI tyAlA sAMgitale, tarI tyAne he khAlle )
उसने बटन क्यूं दबाया, जब की मैने उसे कहा था ऐसा मत करो (usane baTan kyUM dabAyA, jab kI maine use kahA thA aisA mat karo )
तीने बटण का दाबले? तरी तीला सांगितले होते करू नकोस (tIne baTaN kA dAbale? tarI tIlA sAMgitale hote karU nakos )
2) When appended with a noun/pronoun तरी(tarI) means “at least” i.e कमसे कम ( kamase kam)
कमसे कम वह तो आया (kamase kam vah to AyA)
तो तरी आला (to tarI AlA)
कमसे कम कल तो काम खतम करो (kamase kam kal to kAm khatam karo )
उद्यापर्यंत तरी काम संपव (udyAparyMt tarI kAm saMpav)
कमसे कम वह ठीक तो है, बाकी सब मूर्ख है (kamase kam vah ThIk to hai, bAkI sab mUrkh hai)
ती साधारण तरी आहे, बाकीचे मूर्ख आहेत (tI sAdhAraN tarI Ahe, bAkIche mUrkh Ahet )
तूने कमसे कम मुझे तो बोलना चाहिये था ( tUne kamase kam mujhe to bolanA chAhiye thA)
तू मला तरी सांगायला हवे होतेस(tU malA tarI sAMgAyalA have hotes)
Another usage of ही(hI)
When appended with a noun/pronoun ही(hI) indicated “also”/”even” i.e. भी(bhI) in Hindi
मै भी आऊंगा (mai bhI AUMgA)
मीही येईन (mIhI yeIn)
यह कार्यक्रम कल भी है (yah kAryakram kal bhI hai)
हा कार्यक्रम उद्याही आहे (hA kAryakram udyAhI Ahe )
उसने मुझे यह बोला भी नही ( usane mujhe yah bolA bhI nahI )
त्याने मला हे सांगितलेही नाही (tyAne malA he sAMgitalehI nAhI )